آسم؛ علائم، پیشگیری و درمان

آسم یک بیماری التهابی مزمن است که راه‌های هوایی ریه‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری باعث می‌شود که راه‌های هوایی شما متورم و حساس شوند. این امر می‌تواند باعث انقباض راه‌های هوایی و تولید مخاط اضافی شود. این تغییرات می‌توانند تنفس را دشوار کنند و باعث بروز علائمی مانند خس‌خس سینه، تنگی نفس و سرفه شوند.

آسم یک بیماری شایع است که حدود 300 میلیون نفر در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری در کودکان شایع‌تر است، اما می‌تواند در هر سنی رخ دهد.

نکته مهم: مقاله فقط جنبه اطلاع رسانی دارد و به هیچ عنوان جنبه درمانی ندارد. برای درمان حتما باید به پزشک متخصص مراجعه نمایید.

علت ابتلا به بیماری آسم

علت دقیق آسم مشخص نیست، اما اعتقاد بر این است که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی در ایجاد این بیماری نقش دارند. برخی از عواملی که می‌توانند باعث تشدید آسم شوند عبارتند از:

• آلرژن‌ها: آلرژن‌ها مانند گرد و غبار، گرده و موی حیوانات خانگی می‌توانند باعث تحریک راه‌های هوایی و تشدید آسم شوند.
• عفونت‌ها: عفونت‌های ریوی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا می‌توانند باعث التهاب راه‌های هوایی و تشدید آسم شوند.
• ورزش: ورزش می‌تواند باعث تشدید آسم در برخی از افراد شود.
• استرس: استرس می‌تواند باعث تشدید آسم در برخی از افراد شود.
• داروها: برخی از داروها مانند آسپرین و ایبوپروفن می‌توانند باعث تشدید آسم در برخی از افراد شود.

تشخیص آسم معمولاً بر اساس علائم و معاینه فیزیکی انجام می‌شود. پزشک شما ممکن است آزمایش‌های دیگری مانند آزمایش عملکرد ریه (PFT) را نیز برای تأیید تشخیص انجام دهد.

آیا آسم درمان دارد؟

درمان آسم بر کنترل التهاب و باز نگه داشتن راه‌های هوایی متمرکز است. درمان‌های آسم می‌توانند به صورت دارویی یا غیردارویی باشند.

داروهای آسم معمولاً به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

• داروهای کنترل‌کننده: این داروها برای کنترل التهاب راه‌های هوایی و پیشگیری از تشدید آسم استفاده می‌شوند.
• داروهای تسکین‌دهنده: این داروها برای درمان سریع علائم آسم مانند خس‌خس سینه، تنگی نفس و سرفه استفاده می‌شوند.

درمان‌های غیردارویی آسم نیز می‌توانند به کنترل این بیماری کمک کنند. این درمان‌ها عبارتند از:

• اجتناب از عوامل محرک: اجتناب از عواملی که باعث تشدید آسم شما می‌شوند، می‌تواند به کنترل این بیماری کمک کند.
• آموزش در مورد آسم: آموزش در مورد آسم می‌تواند به شما کمک کند تا علائم آسم خود را مدیریت کنید و از تشدید این بیماری جلوگیری کنید.

آسم یک بیماری قابل کنترل است. با درمان مناسب، می‌توانید یک زندگی عادی و فعال داشته باشید.

در اینجا برخی از نکات برای مدیریت آسم آورده شده است:

• از داروهای کنترل‌کننده به طور منظم استفاده کنید. این داروها به کنترل التهاب راه‌های هوایی و پیشگیری از تشدید آسم کمک می‌کنند.
• اگر علائم آسم شما شروع شد، بلافاصله داروهای تسکین‌دهنده را مصرف کنید. این داروها می‌توانند به درمان سریع علائم آسم کمک کنند.
• از عوامل محرک آسم خود اجتناب کنید. اگر می‌دانید که چه عواملی باعث تشدید آسم شما می‌شوند، از آنها اجتناب کنید.
• علائم آسم خود را بشناسید. مهم است که بدانید علائم آسم شما چیست تا بتوانید در صورت بروز علائم، به موقع اقدام کنید.
• آموزش در مورد آسم را جدی بگیرید. آموزش در مورد آسم می‌تواند به شما کمک کند تا این بیماری را بهتر مدیریت کنید.

اگر شما یا یکی از عزیزانتان مبتلا به آسم هستید، مهم است که با پزشک خود در مورد درمان مناسب مشورت کنید. همچنین در بیماران مبتلا به بیماری آسم استفاده از دستگاه نبولایزر برای مصرف دارو و در موارد حادتر استفاده از دستگاه اکسیژن ساز ضروری است.

علائم آسم چیست؟

علائم آسم می‌توانند از خفیف تا شدید متغیر باشند. برخی از علائم رایج آسم عبارتند از:

• خس‌خس سینه: خس‌خس سینه صدایی است که هنگام تنفس از طریق راه‌های هوایی باریک شنیده می‌شود. این صدا ناشی از لرزش راه‌های هوایی است که توسط مخاط اضافی و تورم ایجاد می‌شود.
• تنگی نفس: تنگی نفس احساس تنگی قفسه سینه یا مشکل در تنفس است. این احساس ناشی از باریک شدن راه‌های هوایی است که باعث می‌شود هوا به سختی از طریق آنها جریان یابد.
• سرفه: سرفه ممکن است خشک یا خلط‌دار باشد. سرفه خشک معمولاً در ابتدای حمله آسم رخ می‌دهد، در حالی که سرفه خلط‌دار معمولاً در انتهای حمله آسم رخ می‌دهد.
• تنگی قفسه سینه: تنگی قفسه سینه احساس فشار یا درد در قفسه سینه است. این احساس ناشی از انقباض ماهیچه‌های اطراف راه‌های هوایی است.

علائم آسم در کودکان

علائم آسم در کودکان ممکن است متفاوت از علائم آسم در بزرگسالان باشد. برخی از علائم آسم در کودکان عبارتند از:

• تنفس با دهان
• سرفه کردن در هنگام خواب
• تشنج یا بی‌قراری
• تنگی نفس یا خس‌خس سینه هنگام فعالیت بدنی

علائم آسم در بزرگسالان

علائم آسم در بزرگسالان معمولاً واضح‌تر از علائم آسم در کودکان هستند. برخی از علائم آسم در بزرگسالان عبارتند از:

• خس‌خس سینه یا تنگی نفس هنگام ورزش یا فعالیت بدنی
• خس‌خس سینه یا تنگی نفس پس از قرار گرفتن در معرض عوامل محرک مانند آلرژن‌ها یا عفونت‌ها
• خس‌خس سینه یا تنگی نفس در شب

علائم آسم که باید جدی گرفته شوند

در برخی موارد، علائم آسم می‌توانند بسیار شدید باشند و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند. برخی از علائم آسم که باید جدی گرفته شوند عبارتند از:

• تنگی نفس شدید
• خس‌خس سینه یا تنگی نفس مداوم
• تغییر رنگ پوست یا لب‌ها
• بی‌هوشی

اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید، فوراً به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید.

مثال‌هایی از علائم آسم

در اینجا چند مثال از علائم آسم آورده شده است:

• یک کودک 4 ساله که هنگام بازی در پارک خس‌خس سینه می‌کند.
• یک بزرگسال 25 ساله که پس از قرار گرفتن در معرض گرده درختان، تنگی نفس می‌کند.
• یک فرد 60 ساله که هنگام خواب دچار سرفه می‌شود.

راه‌های کنترل علائم آسم

با درمان مناسب، می‌توانید علائم آسم خود را کنترل کنید و از تشدید این بیماری جلوگیری کنید. درمان آسم معمولاً شامل استفاده از داروها و اجتناب از عوامل محرک آسم است.

اجتناب از عوامل محرک آسم می‌تواند به کنترل این بیماری کمک کند. برخی از عوامل محرک آسم عبارتند از:

• آلرژن‌ها مانند گرد و غبار، گرده و موی حیوانات خانگی
• عفونت‌ها مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا
• ورزش
• استرس
• داروها مانند آسپرین و ایبوپروفن

با یادگیری علائم آسم و نحوه کنترل آنها، می‌توانید از تشدید این بیماری جلوگیری کنید و زندگی سالم و فعالی داشته باشید.

راه‌های پیشگیری از آسم

عواملی که می‌توانند خطر ابتلا به آسم را افزایش دهند عبارتند از:

برخی از عوامل می‌توانند خطر ابتلا به آسم را افزایش دهند، از جمله:

• سابقه خانوادگی آسم: اگر یکی از والدین یا خواهر و برادر شما مبتلا به آسم باشد، خطر ابتلای شما به این بیماری افزایش می‌یابد.
• آلرژی: اگر به آلرژن‌های خاصی حساس هستید، خطر ابتلای شما به آسم افزایش می‌یابد.
• مشکلات ریوی در دوران کودکی: اگر در دوران کودکی مشکلات ریوی مانند عفونت‌های مکرر ریوی یا برونشیولیت داشته باشید، خطر ابتلای شما به آسم افزایش می‌یابد.

هیچ راه قطعی برای پیشگیری از آسم وجود ندارد، اما برخی از اقدامات می‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهند. این اقدامات عبارتند از:

• پرهیز از قرار گرفتن در معرض عوامل محرک آسم: اگر می‌دانید که چه عواملی باعث تشدید آسم شما می‌شوند، از آنها اجتناب کنید. برخی از عوامل محرک آسم عبارتند از:
  • آلرژن‌ها مانند گرد و غبار، گرده و موی حیوانات خانگی
  • عفونت‌ها مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا
  • ورزش
  • استرس
  • داروها مانند آسپرین و ایبوپروفن
• تغذیه سالم: تغذیه سالم می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن شما کمک کند و خطر ابتلا به آسم را کاهش دهد.
• وزن سالم: داشتن وزن سالم می‌تواند به کاهش التهاب در بدن شما کمک کند و خطر ابتلا به آسم را کاهش دهد.
• پرهیز از سیگار کشیدن: سیگار کشیدن می‌تواند خطر ابتلا به آسم را افزایش دهد. اگر سیگار می‌کشید، ترک کردن سیگار بهترین کاری است که می‌توانید برای سلامت خود انجام دهید.

واکسناسیون

واکسناسیون می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به عفونت‌های ریوی که می‌توانند باعث تشدید آسم شوند، کمک کند. برخی از واکسن‌هایی که می‌توانند به پیشگیری از آسم کمک کنند عبارتند از:

• واکسن آنفولانزا: واکسن آنفولانزا می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به آنفولانزا کمک کند. آنفولانزا یک عفونت ریوی است که می‌تواند باعث تشدید آسم شود.
• واکسن پنوموکوک: واکسن پنوموکوک می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به پنومونی ناشی از باکتری استرپتوکوک پنومونیه کمک کند. پنومونی یک عفونت ریوی است که می‌تواند باعث تشدید آسم شود.

اگر شما یا یکی از عزیزانتان در معرض خطر ابتلا به آسم هستید، با پزشک خود در مورد اقداماتی که می‌توانید برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری انجام دهید، صحبت کنید.

منابع: www.mayoclinic.org و my.clevelandclinic.org و www.webmd.com