فشارخون ریوی چیست؟ 9 علامت جدی

فشارخون ریوی یکی از انواع فشارخون به شمار می رود که به نحوی خاص در شریان‌های ریه به‌وجود آمده و افراد در سنین مختلف ممکن است به آن مبتلا شوند. این بیماری باید در مراحل اولیه تشخیص داده شده تا اقدامات لازم به موقع انجام شود.

نخستین نشانه این بیماری، تنگی نفس در حین انجام فعالیت‌های روزانه محسوب می‌شود. این بیماری را حتماً جدی بگیرید؛ زیرا این نوع از فشارخون، می‌تواند زمینه ابتلای افراد را به بیماری‌های قلبی و عروقی فراهم سازد. خرید دستگاه فشارسنج به شما عزیزان کمک می‌کند تا فشارخون خود را اندازه‌گیری کنید؛ زیرا در این مواقع، معمولاً فشارخون نیز بالا می‌رود.

با توجه به این موضوع، این بیماری باید در کمترین زمان ممکن تشخیص داده شده و درمان شود. درواقع، تشخیص به موقع این بیماری کیفیت زندگی فرد بیمار را بالا می‌برد. در ادامه این مقاله به بیان اطلاعات کاملی در مورد این بیماری می‌پردازیم و امیدواریم شما با خواندن این مقاله، در سریع‌ترین زمان ممکن به درمان بیماری خود بپردازید.

آشنایی با فشارخون ریوی

فشار خون ریوی یکی از بیماری‌های نادر قلب و ریه است که ناشی از فشار خون بالا در شریان‌های ریوی می‌باشد. این شریان‌ها وظیفه دارند خون را از قلب به ریه‌ها منتقل کنند تا اکسیژن‌گیری انجام شود و سپس خون به قلب بازگردد.

در حالت عادی، خون به آسانی از طریق این عروق در ریه‌ها جریان می‌یابد. اما در افراد مبتلا به فشار خون ریوی، دیواره‌های شریان‌های ریوی ضخیم و سفت شده، و این موضوع موجب کاهش انعطاف‌پذیری آن‌ها می‌شود و جریان خون به سختی انجام می‌گیرد. این وضعیت باعث افزایش فشار خون در ریه‌ها شده و فشار بیشتری را به سمت راست قلب تحمیل می‌کند، که در نهایت می‌تواند منجر به نارسایی قلبی شود. درواقع، فشار خون ریوی یک بیماری نادر است که ممکن است افراد در هر سنی را تحت تأثیر قرار دهد، اما در افرادی با بیماری‌های قلبی یا مشکلات ریوی دیگر بیشتر دیده می‌شود.

بررسی فشار ریه نرمال

فشارخون ریوی معمولاً پایین‌تر از فشار خون سیستمیک باید باشد. در شرایط عادی، فشار در شریان‌های ریوی بین ۸ تا ۲۰ میلی‌متر جیوه بوده، اما اگر فشار در این شریان‌ها در حالت استراحت بیش از ۲۵ میلی‌متر جیوه و در هنگام فعالیت بدنی بیش از ۳۰ میلی‌متر جیوه شود، به‌عنوان فشار خون ریوی غیرطبیعی و بالا شناخته می‌شود.

علائم و نشانه های فشارخون ریوی بالا

فشار خون ریوی بالا می‌تواند به تدریج بروز کند و علائم اولیه آن ممکن است خفیف بوده یا با سایر بیماری‌ها اشتباه گرفته شوند. اما با پیشرفت بیماری، علائم آشکارتر و شدیدتر می‌شوند. برخی از علائم و نشانه‌های معمول فشار خون ریوی بالا عبارت‌اند از:

• تنگی نفس: تنگی نفس اگر در هنگام فعالیت بدنی و یا استراحت رخ دهد، باید با دقت از لحاظ این مشکل بررسی شود.
• خستگی: احساس خستگی و ضعف مداوم بدون دلیل واضح از دیگر نشانه‌های این بیماری است.
• درد قفسه سینه: درد یا فشار در قفسه سینه که ممکن است با فعالیت بدنی تشدید شود.
• ضربان قلب نامنظم: ضربان قلب سریع یا نامنظم (آریتمی) نیز از نشانه‌های این بیماری به‌شمار می‌رود.
• تورم: ورم در مچ پا، پاها و شکم به دلیل تجمع مایعات رخ می‌دهد.
• رنگ‌پریدگی یا کبودی لب‌ها و پوست: به خصوص در ناحیه لب‌ها و صورت که به‌دلیل کمبود اکسیژن در خون ایجاد می‌شود.
• سرگیجه یا غش: به خصوص در هنگام فعالیت بدنی اگر احساس سرگیجه یا غش کردید، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید.
• تپش قلب: احساس ضربان شدید یا سریع قلب نیز از علائم این بیماری محسوب می‌شوند.
• سرفه خشک: ممکن است گاهی با خلط خونی همراه باشد.

در صورت مشاهده هر یک از این علائم، به خصوص اگر به مرور زمان بدتر شوند، مشورت با یک پزشک متخصص قلب و عروق یا ریه بسیار مهم است و همچنین، تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و پیشگیری از عوارض جدی کمک کند.

علل ایجاد فشارخون ریوی

فشار خون ریوی ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود که برخی از آنها شامل موارد زیر هستند:

1. بیماری‌های قلبی: مشکلاتی مانند نارسایی قلبی، فشارخون، تنگی یا نارسایی دریچه‌های قلب و بیماری‌های مادرزادی قلبی می‌توانند باعث افزایش فشار در شریان‌های ریوی شوند. خرید دستگاه فشارسنج دیجیتالی تاثیر زیادی در کنترل فشارخون شما و سایر بیماری‌های قلبی دارد.
2. بیماری‌های ریوی: شرایطی مثل بیماری انسدادی مزمن ریه، فیبروز ریوی و آمفیزم می‌توانند منجر به فشار خون ریوی شوند.
3. لخته‌های خونی: وجود لخته‌های خونی در شریان‌های ریوی (آمبولی ریه) می‌تواند جریان خون را مختل کرده و فشار خون ریوی را افزایش دهد.
4. عوامل ژنتیکی: برخی افراد ممکن است به‌دلیل عوامل ژنتیکی مستعد فشار خون ریوی باشند.
5. عفونت‌ها: عفونت‌هایی مثل HIV و برخی عفونت‌های ویروسی می‌توانند با ایجاد التهاب و آسیب به عروق ریوی منجر به این بیماری شوند.
6. بیماری‌های خودایمنی: بیماری‌هایی مانند لوپوس، اسکلرودرمی و روماتوئید آرتریت که به عروق خونی حمله می‌کنند، می‌توانند این بیماری را ایجاد کنند.
7. مصرف مواد مخدر: مصرف برخی مواد مخدر مانند کوکائین می‌تواند به‌طور مستقیم به عروق خونی آسیب زده و فشار خون ریوی را افزایش دهد.
8. داروها: مصرف برخی داروها، به ویژه داروهای کاهش اشتها، ممکن است به فشار خون ریوی منجر شود.
9. شرایط پزشکی خاص: بیماری‌هایی مانند سیروز کبدی و اختلالات خونی می‌توانند خطر ابتلا به فشار خون ریوی را افزایش دهند.

در بسیاری از موارد، ترکیبی از این عوامل می‌تواند به توسعه فشار خون ریوی منجر شود. تشخیص دقیق علت زمینه‌ای نیازمند ارزیابی جامع توسط پزشک متخصص است.

عوامل خطرزای ابتلا به فشارخون ریوی

عوامل خطرزای ابتلا به فشارخون ریوی شامل موارد مختلفی است که می‌تواند احتمال بروز این بیماری را افزایش دهد. این عوامل عبارت‌اند از:

• سن: اگرچه فشار خون ریوی می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما بیشتر در افراد میانسال و مسن‌تر دیده می‌شود.
• جنسیت: زنان بیش از مردان در معرض خطر ابتلا به فشار خون ریوی هستند.
• سابقه خانوادگی: وجود سابقه فشار خون ریوی در خانواده می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
• بیماری‌های قلبی و ریوی: داشتن بیماری‌های قلبی یا ریوی مانند نارسایی قلبی، بیماری انسدادی مزمن ریه، فیبروز ریوی و آمفیزم خطر ابتلا به فشار خون ریوی را افزایش می‌دهد.
• عفونت‌ها: برخی عفونت‌ها مانند HIV می‌توانند به عروق ریوی آسیب برسانند و خطر ابتلا به فشار خون ریوی را افزایش دهند.
• شرایط محیطی: قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی مانند هوای آلوده، مواد شیمیایی و ارتفاعات بلند می‌تواند خطر ابتلا به فشار خون ریوی را افزایش دهد.
• بیماری‌های کبدی: داشتن بیماری‌هایی مانند سیروز کبدی می‌تواند خطر ابتلا به فشار خون ریوی را افزایش دهد.
• چاقی: اضافه وزن و چاقی می‌تواند فشار بیشتری بر قلب و ریه‌ها وارد کرده و خطر ابتلا به فشار خون ریوی را افزایش دهد. با توجه به این موضوع وزن خود را در محدوده نرمال نگه داشته و با فشارسنج دیجیتال بازویی در خانه فشارخون و ضربان خود را اندازه بگیرید. دستگاه‌هایی برای سنجش اکسیژن نیز وجود دارند که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید.

توجه به این عوامل خطر و انجام اقدامات پیشگیرانه می‌تواند به کاهش احتمال ابتلا به فشار خون ریوی کمک کند. در صورت وجود هر یک از این عوامل خطر، مشورت با پزشک و انجام معاینات منظم می‌تواند در تشخیص زودهنگام و مدیریت بهتر بیماری مؤثر باشد.

آشنایی با انواع فشارخون ریوی

فشار خون ریوی، وضعیتی است که فشار خون در شریان‌های ریوی (عروقی که خون از قلب به ریه‌ها منتقل می‌شود) بالاتر از حد طبیعی است. این مشکل ممکن است به علت عوامل مختلفی ایجاد شود و به چندین نوع تقسیم می‌شود:

• فشار خون ریوی اولیه :(PAH)در این نوع، دیواره‌های شریان‌های ریوی باریک و یا ضخیم شده که باعث محدودیت جریان خون و افزایش فشار خون ریوی می‌شود. این نوع را معمولاً به‌عنوان فشار خون ریوی اولیه نیز می‌شناسند.
• فشار خون ریوی ناشی از بیماری در سمت چپ قلب: در این حالت، مشکلات در عملکرد یا ساختار قلب، مثل نارسایی قلبی یا اختلالات در دریچه‌های قلبی، منجر به افزایش فشار خون ریوی خواهد شد. این مشکلات معمولاً از نقص در انتقال خون از سمت چپ قلب به سمت ریه‌ها ناشی می‌شوند.
• فشار خون ریوی ناشی از بیماری ریوی: بیماری‌هایی مانند انسداد مزمن ریوی، آمفیزم و … می‌توانند باعث انسداد راه‌های هوایی ریوی شده و بازدم را سخت‌تر کنند، که در نتیجه باعث افزایش فشار خون ریوی خواهند شد.
• فشار خون ریوی ناشی از لخته‌های خونی مزمن در ریه‌ها: این نوع از فشار خون ریوی بهدلیل تشکیل لخته‌های خونی در عروق ریوی و عدم حل آن‌ها توسط بدن ایجاد می‌شود.
• فشار خون ریوی به دلایل ناشناخته: ممکن است برخی از افراد فشار خون ریوی بالا داشته باشند، اما علت دقیق آن ناشناخته باقی بماند.

چگونه فشارخون ریوی تشخیص داده می‌شود؟

تشخیص این عارضه در مراحل اولیه معمولاً دشوار است؛ زیرا علائم آن می‌توانند مبهم باشند. اما با گذشت زمان و تشدید علائم، تشخیص آن ملموس‌تر می‌شود. برای اندازه‌گیری فشار خون ریوی بالا، روش‌های مختلفی وجود دارد. اکوکاردیوگرافی (اکو قلب) به عنوان یکی از معاینات اولتراسوند قلب برای تشخیص بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین، از نوار قلب نیز برای اندازه‌گیری عملکرد الکتریکی قلب استفاده می‌شود. سایر روش‌های تشخیص این بیماری شامل سی‌تی اسکن ریه، تست پیاده روی شش دقیقه‌ای و ارزیابی نحوه انجام کارهای روزمره به خوبی هستند.

 

نحوه مداوا فشارخون ریوی

مداوا این بیماری شامل موارد زیر است:

• درمان دارویی: درمان‌های دارویی فشار خون ریوی شامل داروهای ضد انعقاد، دیورتیک‌ها، و داروهای گشاد‌کننده عروق خونی هستند. پیش از هر چیز، باید درمان بیماری اصلی که موجب این عارضه شده است، انجام می‌شود. داروهای ضدانعقاد مانند وارفارین جهت جلوگیری از لخته شدن خون نیز در این بیماری موثر عمل می‌کنند. همچنین، دیورتیک‌ها برای خروج مایع اضافی از بدن به کار می‌روند. از جمله داروهای دیگر مورد استفاده، دیگوکسین است که انقباضات عضله قلب را تقویت می‌کند و ضربان قلب را کاهش می‌دهد. درمان با اکسیژن نیز ممکن است برای تقویت نفس‌گیری به کار گرفته شود. هر درمان باید بر اساس توصیه پزشک و بر اساس شرایط فرد مورد استفاده قرار گیرد.
• جراحی: اگر بدن بیمار به درمان دارویی پاسخ ندهد، پزشکان معمولاً از روش جراحی پیوند ریه و یا روشی به نام سپتوستومی دهلیزی استفاده می‌کنند.
• تغییر سبک زندگی: تغییر سبک زندگی از مهمترین عوامل تاثیرگذار روی بهبود این بیماری است. از مهمترین کارها در این زمینه می‌توان به ترک سیگار، داشتن رژیم غذایی سالم، جلوگیری از افزایش وزن، انجام فعالیت‌های بدنی و دوری از هرگونه ناراحتی و استرس اشاره کرد.

فشارخون ریوی در دوران بارداری

فشار خون ریوی در دوران بارداری می‌تواند عوارض جدی داشته باشد. بارداری ممکن است فشار خون ریوی را تشدید کند و به مشکلاتی مانند آمبولی ریوی و مشکلات مربوط به مایع آمنیوتیک منجر شود. زنانی که در حالت بارداری با این مشکل مواجه هستند، نیاز به مراقبت پزشکی دقیق دارند تا علائم را کنترل کرده و خطرات احتمالی را کاهش دهند. در موارد شدید‌تر، این مشکلات می‌توانند به مرگ مادر یا نوزاد منجر شوند. بنابراین، پیگیری دقیق و منظم از زنان باردار با فشار خون ریوی بسیار حیاتی است.

آیا فشارخون ریوی برای سلامتی افراد خطر دارد؟

بله، فشار خون ریوی خطرناک است، به ویژه در صورتی که به شدت افزایش یابد ممکن است باعث آمبولی ریوی شده و این مشکل می‌تواند به مرگ ناگهانی منجر شود. علاوه بر این، فشار خون ریوی می‌تواند عوارضی مانند عدم رسیدن اکسیژن به بافت‌های بدن، افزایش بار کار قلب، نارسایی قلبی و در موارد شدیدتر، سرطان ریه ایجاد کند. بنابراین، شناسایی و درمان زودهنگام این مشکل بسیار حیاتی است تا از عوارض جدی جلوگیری شود بر همین اساس داشتن یک دستگاه فشارخون با قیمت ارزان بسیار توصیه می شود .

خلاصه

فشار خون ریوی یا فشار خون در عروق ریه، یک وضعیت پزشکی جدی است که می‌تواند در افرادی از هر سن و شرایطی رخ دهد. علائم فشار خون ریوی شامل تنفس سریع، ضعف، دل درد، سرگیجه، و تب می‌باشند. این عارضه ممکن است ناشی از بیماری‌هایی مانند نارسایی قلبی، بیماری‌های تنفسی یا لخته‌ی خون در عروق ریوی باشد. درمان فشار خون ریوی شامل استفاده از داروهایی مانند دیورتیک‌ها و مسدودکننده‌های بتا می‌شود که به کاهش فشار در عروق ریه کمک می‌کنند. در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به مصرف اکسیژن بوده یا از روش‌های جراحی برای تسریع درمان استفاده شود. همچنین، تغییرات در سبک زندگی مانند کاهش استرس، مصرف نمک و مدیریت وزن نیز می‌تواند به بهبود وضعیت فشار خون ریوی کمک کند. امیدواریم با خواندن این مقاله اطلاعات کافی در این زمینه به دست آورید.