کلیک طب | خرید مطمئن انواع تجهیزات پزشکی و سلامت
آمارها نشان می‌دهند که آلزایمر، این بیماری مخوف، سایه خود را بر سر ۳۲ درصد از بزرگسالان بالای ۸۵ سال در جهان انداخته است. اما نکته تامل‌برانگیز اینجاست که حدود ۵ درصد از مبتلایان به این بیماری، در سنین زیر ۶۵ سال قرار دارند.
با وجود اینکه جهش ژن‌های خاص در مغز، نقشی کلیدی در ابتلا به آلزایمر ایفا می‌کنند، اما هنوز راه قطعی برای پیشگیری از آن وجود ندارد. با این حال، می‌توان با اتکا به روش‌هایی مانند آموزش و یادگیری مداوم، رژیم غذایی سالم و غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها، ورزش منظم و درمان به‌موقع مشکلات قلبی عروقی، تا حدودی از بروز این بیماری پیشگیری کرد یا روند پیشرفت آن را به تاخیر انداخت.
در این مطلب به بررسی راهکارهایی برای پیشگیری از آلزایمر در سنین مختلف می‌پردازیم:
پیشگیری از آلزایمر با رژیم غذایی
مصرف منظم غذاهای سرشار از فولات و ویتامین‌های B6 و B12 به عنوان راهکاری موثر در پیشگیری از آلزایمر، به خصوص نوع ارثی آن، شناخته می‌شود. با گنجاندن این مواد مغذی در رژیم غذایی روزانه خود، می‌توانید به طور قابل توجهی خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهید.
شواهد نشان می‌دهند که رژیم غذایی مدیترانه‌ای می‌تواند نقشی موثر در پیشگیری از آلزایمر داشته باشد. این رژیم غذایی شامل موارد زیر است:
- غلات کامل
- میوه‌ها و سبزیجات، به‌ویژه انواع توت
- ماهی و صدف
- آجیل
- انواع ادویه، به‌ویژه زردچوبه
- روغن زیتون و سایر چربی‌های سالم مانند روغن کنجد و کانولا
مواد مغذی موجود در این خوراکی‌ها، به‌ویژه فیبر و آنتی‌اکسیدان‌ها، با رادیکال‌های آزاد که عامل استرس اکسیداتیو سلول‌های مغز هستند، مبارزه می‌کنند و از زوال عقل و تحلیل سلول‌های مغزی جلوگیری می‌کنند.
پیشگیری از آلزایمر با کنترل هموسیستئین
هموسیستئین نوعی اسید آمینه است که سطوح بالا آن در خون، خطر ابتلا به آلزایمر، زوال عقل عروقی و اختلالات شناختی را افزایش می‌دهد. خبر خوب این است که با مصرف غذاهای سرشار از فولات (اسید فولیک) و ویتامین‌های B6 و B12 می‌توان سطح هموسیستئین را به طور قابل توجهی کاهش داد.
غذاهای سرشار از فولات:
- کاهو
- اسفناج
- مارچوبه
- کلم بروکلی
- جعفری
- گل کلم
- چغندر
- عدس
غذاهای سرشار از ویتامین‌های B6 و B12:
- ماهی
- گوشت قرمز
- سیب‌زمینی
- میوه‌ها (به غیر از مرکبات)
- غلات غنی‌شده
- گوشت طیور
- تخم مرغ
مغزتان را به چالش بکشید و آلزایمر را به عقب برانید!
همانطور که عضلات بدن با ورزش قوی‌تر می‌شوند، مغز نیز با فعالیت و چالش، پویایی و سلامت خود را حفظ می‌کند. خبر خوب این است که راه‌های ساده و لذت‌بخشی برای به کارگیری مغزتان وجود دارد که می‌توانند خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش داده و حافظه‌تان را تقویت کنند.
فعالیت‌های مغزی که می‌توانید امتحان کنید:
- ذهنتان را با رادیو نوازش دهید: به برنامه‌های آموزنده، گفتگوها و موسیقی‌های مختلف گوش دهید و به مغزتان فرصت تجزیه و تحلیل و تفسیر اطلاعات را بدهید.
- روزنامه بخوانید و جدول حل کنید: خواندن مطالب چالش‌برانگیز و حل جدول، مغزتان را به تفکر و تمرکز وادار می‌کند و قدرت حافظه و یادگیری را تقویت می‌کند.
- با پازل و سودوکو، قدرت حل مسئله خود را افزایش دهید: چینش قطعات پازل و حل اعداد در جدول سودوکو، قوای تفکر منطقی و استدلال شما را به کار می‌گیرد و به ارتقای مهارت‌های حل مسئله کمک می‌کند.
- یک زبان جدید یاد بگیرید: به چالش کشیدن مغز با فراگیری زبانی جدید، اتصالات عصبی جدیدی را ایجاد می‌کند و از زوال عقل و آلزایمر پیشگیری می‌کند.
- در طبیعت قدم بزنید و از موزه‌ها دیدن کنید: فعالیت‌های جسمی و ذهنی مانند پیاده‌روی در طبیعت و بازدید از موزه‌ها، گردش خون در مغز را افزایش داده و به حفظ سلامت آن کمک می‌کنند.
با انجام این فعالیت‌ها به طور منظم، نه تنها از آلزایمر پیشگیری می‌کنید، بلکه حافظه‌تان را تقویت و ذهنتان را فعال نگه می‌دارید. به یاد داشته باشید، مغزتان عضوی شگفت‌انگیز است که با تمرین و چالش، تا سال‌های سال می‌تواند سالم و پویا باقی بماند.
دوری از انزوا، گامی در جهت پیشگیری از آلزایمر
مطالعات نشان می‌دهند که افراد مسن منزوی، در مقایسه با هم‌سن و سالان فعال و اجتماعی خود، دو برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به آلزایمر قرار دارند. این موضوع نشان می‌دهد که مشارکت اجتماعی نه تنها سلامت ذهنی، جسمی و عاطفی را ارتقا می‌دهد، بلکه در تقویت حافظه و پیشگیری از آلزایمر نیز نقشی مؤثر دارد.
چرا انزوا خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش می‌دهد؟
- کاهش تحریک ذهنی: انزوا می‌تواند منجر به کاهش تحریک ذهنی و فعالیت‌های مغزی شود که این امر به نوبه خود، خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش می‌دهد.
- افزایش استرس: تنهایی و انزوا می‌توانند منجر به افزایش استرس و اضطراب شوند که این امر نیز بر سلامت مغز و حافظه تأثیر منفی می‌گذارد.
- کاهش تعاملات اجتماعی: تعاملات اجتماعی به حفظ سلامت مغز و حافظه کمک می‌کند. در انزوا، این تعاملات به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.
راهکارهایی برای افزایش مشارکت اجتماعی
- عضویت در گروه‌های اجتماعی: با پیوستن به گروه‌های ورزشی، فرهنگی، هنری و یا داوطلبانه، می‌توانید با افراد هم‌فکر خود ارتباط برقرار کرده و از فواید تعاملات اجتماعی بهره‌مند شوید.
- حضور در فعالیت‌های اجتماعی: شرکت در برنامه‌های اجتماعی مانند کلاس‌های آموزشی، جشن‌ها و یا سفرهای گروهی، به افزایش تحریک ذهنی و پیشگیری از آلزایمر کمک می‌کند.
- ارتباط با دوستان و خانواده: حفظ ارتباط با دوستان و اعضای خانواده، به خصوص به صورت حضوری، نقشی مؤثر در پیشگیری از انزوا و ارتقا سلامت روانی دارد.
با افزایش مشارکت اجتماعی، می‌توانید از سلامت مغز و حافظه خود در برابر آلزایمر محافظت کنید.
پیشگیری از آلزایمر با فعالیت بدنی و ذهنی
شواهد نشان می‌دهد که فعالیت بدنی، به‌ویژه ورزش هوازی، می‌تواند در بهبود علائم روانی و رفتاری افراد مسن، به‌ویژه در زمینه پیشگیری از آلزایمر، نقشی مؤثر داشته باشد. کلینیک مایو تأکید می‌کند که ۳۰ دقیقه ورزش روزانه مانند پیاده‌روی یا پیلاتس می‌تواند در پیشگیری از این بیماری در سالمندی بسیار مفید باشد.
مطالعات علمی و شواهد اثربخشی یک مطالعه هشت ساله که بر روی 6000 زن 65 سال به بالا انجام شد، ارتباط بین عملکرد ذهنی و فعالیت بدنی را بررسی کرد. نتایج این مطالعه نشان داد که زنانی که از نظر جسمی فعال‌تر بودند، در مقایسه با زنانی که تحرک کمتری داشتند، به‌طور قابل‌توجهی کمتر در معرض خطر کاهش قدرت و عملکرد ذهنی و ابتلا به آلزایمر قرار داشتند.
یوگا، تایچی و دیگر روشهای آرامش‌بخش علاوه بر فعالیت بدنی، تکنیک‌های تمدد اعصاب و ذهن‌آگاهی مانند یوگا و تایچی نیز می‌توانند در پیشگیری از آلزایمر مؤثر باشند. این تکنیک‌ها با کاهش استرس و اضطراب، به سلامت مغز و روان کمک می‌کنند.
دود و خماری، قاتلان خاموش حافظه!
شاید تا به حال شنیده باشید که سیگار و الکل دشمنان سلامتی هستند، اما آیا می‌دانستید که این دو می‌توانند حافظه شما را نیز به تاراج ببرند؟ بله درست شنیدید، مصرف دخانیات و الکل خطر ابتلا به آلزایمر و زوال عقل را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.
چرا باید دود و الکل را ترک کنیم؟
- مسمومیت مغز: دود سیگار و الکل مغز شما را با سموم مضر پر می‌کنند و به سلول‌های مغزی آسیب می‌رسانند. این آسیب می‌تواند به مرور زمان منجر به آلزایمر و زوال عقل شود.
- اختلال در حافظه: مصرف سیگار و الکل با مختل کردن جریان خون و اکسیژن در مغز، به حافظه و قدرت یادگیری شما آسیب می‌رساند.
- افزایش التهاب: دود و الکل باعث التهاب در مغز می‌شوند. التهاب مزمن مغزی یکی از عوامل اصلی آلزایمر و زوال عقل است.
چه زمانی برای ترک دود و خماری دیر نیست؟
هیچ زمانی برای ترک سیگار و الکل دیر نیست. حتی اگر سال‌هاست که سیگار می‌کشید یا الکل مصرف می‌کنید، ترک این عادت‌های مضر می‌تواند به بهبود سلامت مغز شما کمک کند و خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش دهد.
قدم اول برای ترک دود و خماری
اولین قدم برای ترک سیگار و الکل، صحبت با پزشک خود است. پزشک شما می‌تواند با ارائه راهکارهای مناسب و پشتیبانی لازم، به شما در این مسیر دشوار کمک کند.
با ترک دود و خماری، نه تنها به سلامت جسمی خود، بلکه به سلامت حافظه و قدرت تفکر خود نیز هدیه می‌دهید. پس همین امروز برای رهایی از این عادت‌های مضر قدم بردارید و از بروز آلزایمر و زوال عقل در آینده پیشگیری کنید.
پیشگیری از آلزایمر: بررسی راهکارهای دارویی
سابقه خانوادگی آلزایمر نگرانی‌هایی را برای ابتلا به این بیماری ایجاد می‌کند. کاهش قدرت حافظه، مشکل در برنامه‌ریزی و حل مسئله، و دشواری در انجام وظایف روزمره از جمله علائمی هستند که باید با مشاهده آن‌ها به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کرد.
داروهایی مانند ریواستیگمین، ممانتین، دونپزیل و گالانتامین می‌توانند در کاهش سرعت پیشروی زوال عقل موثر باشند. با این حال، هنوز هیچ دارویی برای پیشگیری قطعی از آلزایمر وجود ندارد.
مکمل‌های دارویی نیز برای تقویت حافظه و پیشگیری از آلزایمر به بازار عرضه شده‌اند، اما مصرف هر نوع قرص بدون مشورت با پزشک می‌تواند خطرناک باشد.
راهکارهای دیگر برای جلوگیری از ابتلا به آلزایمر
- فعالیت ذهنی: یادگیری زبان جدید، حل جدول، انجام بازی‌های فکری و مطالعه، مغز را فعال نگه می‌دارند و از زوال عقل پیشگیری می‌کنند.
- ورزش منظم: ورزش منظم جریان خون در مغز را افزایش می‌دهد و به حفظ سلامت سلول‌های مغزی کمک می‌کند.
- کنترل استرس: استرس مزمن می‌تواند به سلول‌های مغزی آسیب برساند. یوگا، مدیتیشن و سایر تکنیک‌های آرامش‌بخش می‌توانند در کنترل استرس موثر باشند.
- خواب کافی: خواب کافی برای سلامت مغز ضروری است. سعی کنید هر شب ۷ تا ۸ ساعت خواب باکیفیت داشته باشید.
- معاینات منظم: معاینات منظم پزشکی و چکاپ‌های دوره‌ای می‌توانند به تشخیص زودهنگام آلزایمر و سایر بیماریهای مرتبط با زوال عقل کمک کنند.
منابع : www.cdc.gov و www.alz.org و www.nhs.uk
